Op Oudejaarsavond vliegt de hemel weer in brand
De nachtelijke hemel zal op de drempel van 1978 worden gedrapeerd met het meest uitbundige en oorverdovende oogverblindende vuurwerk dat ooit is vertoond. Nederland-in-crisistijd verknalt even voor dertig miljoen gulden. Het ordinaire knalwerk heeft afgedaan: “De mensen willen de grotere stukken”, zegt de vuurwerkhandel. Siervuurwerk met bloemrijke namen als “Star ball contribution”, “Butterfly Dancing”, “Twitter Glitter” en “Floral Star” en met pittige prijzen van een paart tientjes tot enkele honderden guldens.
De vuurwerkhandel voerde vorig jaar 1500 ton in. Voornamelijk uit China, de bakermat van het vuurwerk en nog immer de goedkoopste leverancier.
Dit jaar kwam er 2500 ton binnen. Werd er in de laatste dagen van 1976 ongeveer dertig miljoen gulden omgezet, dan moet er nu een som uitkomen van ruim vijftig miljoen gulden.
Vuurwerk: De ene helft van Nederland tracteert de andere ongevraagd op een daverende jaarwisseling. De één beleeft er een paar ogenblikken van opgewonden plezier aan, de ander slaat de schrik om het hart, beklaagt zijn kinderen of zijn huisdieren, die niet meer weten hoe ze het hebben. “Laten we zacht zijn voor elkaar”, raadt de Nederlandse Stichting Geluidshinder ons aan in advertenties, op raambiljetten en in een bioscoopfilmpje. “Knal alleen op oudejaarsavond”.
Het lijkt aan dovemansoren gezegd. Want zelfs de gemeenten die zich houden aan de aanbevelingen van de Verenigingen van Nederlandse Gemeenten (en dat zijn ze nog lang niet allemaal) laten toe dat er al vanaf de 27ste december op los wordt geknald, hoewel er dan een “avondklok” geldt vanaf acht uur. De VNG heeft in juni al een circulaire verspreid waarin de gemeenten werd aangeraden, vooral streeksgewijs de vuurwerkbepalingen op elkaar af te stemmen. Maar er zijn nog steeds jongelui die in een buurgemeente vuurwerk inslaan dat thuis – waar ze de zaakjes zo fijn geregeld dachten te hebben – naar hartelust afstoken.
Vuurwerk is en blijft gevaarlijk spul. Dit jaar zijn er weer rotjes in de handel gekomen die de nare eigenschap hebben om in een behaaglijk warme broekzak spontaan te ontploffen. Toch wordt al het vuurwerk eerst grondig gekeurd voordat het op de markt komt. Het korps controleurs gevaarlijke stoffen heeft daarvoor specialisten in dienst. Maar ook het meest deugdelijke vuurwerk kan bij verkeerd gebruik grote ongelukken veroorzkane. Ook dit jaar zullen er tijdens de jaarwisseling, volgens een ruwe inschatting van het Veiligheidsinstituut in Amsterdam, enkele honderden mensen brandwonden en andere verwondingen oplopen door ongelukken met vuurwerk. Dat instituut heeft een serie tips opgesteld voor het veilig afsteken van vuurwerk, in de folder “December… laat het een feestmaand blijven”. De vuurwerkhandel wil die risico’s natuurlijk liever niet breed uitgemeten zien. “Och, wat is gevaarlijk. Als ik in het water spring zonder te kunnen zwemmen is dat ook gevaarlijk. Als je het vuurwerk gebruikt zoals je het hoort dan is er niks aan de hand”, verzekert een vuurwerkhandelaar.
Officieel wil de vuurwerkhandel zelfs in het geheel niets kwijt over wat er zo al omgaat.
De voorlichting is in handen gelegd van de Federatie Vuurwerkhandel Nederland, waarvan de heer J. Mikx uit Groningen voorzitter is. Nadat hij eerst om een schriftelijke opgave heeft gevraagd van de onderwerpen die we met hem willen bespreken, laat hij weten dat hij geen enkele informatie zal verschaffen.
Bron: De Stem, 28-12-1977-pagina 1
Het blijft zo een beetje onduidelijk hoe de belangen bij die handel liggen. Volgens het korps controleurs gevaarlijke stoffen is een winstmarge van 150 tot 200 procent geen uitzondering. Geen wonder dat de fietsenmaker die in de laatste week van het oude jaar nog gauw even een aardige grijpstuiver wil pakken, wel eens wat te veel risico wil nemen. Zodat hij de hoeveelheid vuurwerk die hij volgens de vergunning in voorraad mag hebben, keurig in de voorgeschreven kluist opslaat en het tientvoudige daarvan ergens in een schuurtje wegstopt. Het ligt daar weliswaar levensgevaarlijk te zijn, maar wat niet ziet dat niet deert…
- Koop uw vuurwerk alleen bij de officiële detailhandel (let op het biljet: verkoop vuurwerk, roken en open vuur verboden);
- Bewaar uw vuurwerk in een metalen trommel, op een droge plaats en als het kan buitenshuis;
- Let bij het afsteken op brandbare dingen in de omgeving als rieten daken, opslagplaatsen e.d. Sluit ramen en deuren vóór het vuurwerk begint;
- Neem van tevoren wat tijd om de handleiding bij het vuurwerk rustig te lezen; zet voor het afsteken van vuurwerk een paar flessen klaar, half in de grond;
- Houdt toekijkende huisgenoten op een veilige afstand;
- Gebruik bij het aansteken geen lucifers, maar een gloeiende sigaar of sigaret. Niet klungelen met vuurwerk dat niet afgaat nadat de lont is opgebrand, geef het terug aan de verkoper;
- Onsteek nooit vuurwerk in de hand (dan kunt u er ook niet mee gooien);
- Steek het vuurwerk stuk voor stuk aan, bundelt het niet voor een beter een effect, levensgevaarlijk;
- Vindt u deze tips onzin, hou dan straks in elk geval de telefoonnummers van brandweer, arts en politie bij de hand.